Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh và quá trình chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, Learning and Development (L&D) đóng vai trò then chốt trong việc giúp các doanh nghiệp phát triển bền vững. Tuy nhiên, nhiều tổ chức vẫn chưa khai thác hết tiềm năng của L&D hoặc triển khai các chương trình đào tạo và phát triển không thực sự hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về L&D, từ định nghĩa, vai trò, chức năng, đến cách xây dựng chiến lược L&D hiệu quả và cập nhật những xu hướng mới nhất trong lĩnh vực này.

1. L&D (Learning and Development) là gì?
Learning and Development (L&D), hay còn gọi là Học tập và Phát triển, là một quá trình có hệ thống nhằm nâng cao kỹ năng, kiến thức và năng lực của nhân viên, từ đó cải thiện hiệu suất làm việc. Bên cạnh thuật ngữ L&D, chúng ta còn thường gặp các thuật ngữ liên quan như Training and Development (T&D) và Talent Development.
Điểm khác biệt cốt yếu giữa L&D và Training nằm ở phạm vi. Nếu Training tập trung vào việc truyền đạt kiến thức và kỹ năng cụ thể cho công việc hiện tại, thì L&D có ý nghĩa rộng hơn, bao gồm cả đào tạo và phát triển con người một cách toàn diện.
Ngoài ra, cần phân biệt rõ L&D với Organizational Development (OD):
- Phạm vi: L&D tập trung vào phát triển cá nhân và đội nhóm, trong khi OD hướng đến cải thiện hiệu quả tổng thể của tổ chức.
- Mục tiêu: L&D nhằm nâng cao năng lực, còn OD nhằm giải quyết các vấn đề về cấu trúc, quy trình và văn hóa tổ chức.
- Phương pháp: L&D sử dụng các chương trình đào tạo, huấn luyện, mentoring, trong khi OD sử dụng các phương pháp tư vấn, tái cấu trúc, và xây dựng văn hóa.
Tuy có sự khác biệt, L&D và OD có thể phối hợp chặt chẽ với nhau để đạt được hiệu quả cao nhất, ví dụ, L&D có thể giúp nhân viên thích ứng với những thay đổi trong cơ cấu tổ chức do OD đề xuất.
Vậy, L&D nằm ở đâu trong sơ đồ tổ chức? Thông thường, bộ phận L&D trực thuộc bộ phận quản trị nguồn lực/ quản lý nhân sự (HR). Ở nhiều doanh nghiệp, bộ phận HR sẽ kiêm nhiệm luôn nhiệm vụ của L&D. Tuy nhiên, ở các tập đoàn lớn, L&D có thể tách ra thành một bộ phận riêng biệt, được gọi là L&D Hub hay Training Center.
2. Vì sao L&D quan trọng? 5 vai trò chính của bộ phận L&D
L&D đóng vai trò ngày càng quan trọng trong sự thành công của doanh nghiệp bởi những lý do sau:
- Hỗ trợ thu hút và giữ chân nhân tài: Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, việc tạo ra những điều kiện học tập và phát triển liên tục chính là cách để thu hút và giữ chân nhân tài, khiến họ gắn bó và cống hiến nhiều hơn.
- Tăng cường động lực và sự gắn kết của đội nhóm: Đáp ứng nhu cầu phát triển của nhân viên giúp tăng cường sự gắn kết và động lực làm việc. Nhân viên cảm thấy được trân trọng và đầu tư sẽ làm việc hiệu quả hơn.
- Tăng kỹ năng cho nhân viên: L&D trang bị cho nhân viên những kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu công việc, thích ứng với sự thay đổi của thị trường và công nghệ.
- Liên kết văn hóa và thương hiệu với các giá trị: L&D giúp xây dựng một văn hóa doanh nghiệp dựa trên các giá trị cốt lõi, tạo nên sự khác biệt và thu hút các ứng viên tiềm năng.
- Nâng cao hiệu quả kinh doanh: Đầu tư vào L&D giúp tăng năng suất, giảm chi phí tuyển dụng và đào tạo lại, từ đó tăng ROI và lợi nhuận tổng thể.
3. Làm L&D là làm gì? 9 chức năng và công việc cơ bản của bộ phận L&D
Bộ phận L&D đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng trong tổ chức:
- L&D giúp đấu nối năng lực nhân sự với chiến lược kinh doanh: Xây dựng chiến lược phát triển cá nhân dựa trên chiến lược kinh doanh và chiến lược nhân sự của tổ chức.
- Learning & Development giúp đánh giá độ vênh giữa năng lực nhân sự và yêu cầu cần thiết: Đánh giá năng lực nhân viên trong nhiều khía cạnh và đưa ra những can thiệp cần thiết để thu hẹp khoảng cách.
- Cầu nối giữa bộ phận kinh doanh và nhân sự: Trực tiếp tham gia, phối hợp, phát hiện vấn đề và tư vấn ngược lại các bộ phận liên quan, đặc biệt là bộ phận kinh doanh và tuyển dụng.
- Phát triển lộ trình học tập và phát triển cho đội nhóm doanh nghiệp: Thay thế các workshop, chương trình đào tạo riêng lẻ bằng các lộ trình học tập xuyên suốt, liền mạch hơn, kết hợp lý thuyết và thực hành.
- Phát triển các chương trình đào tạo có thể nhân rộng quy mô: Thiết kế các buổi tập huấn có thể áp dụng chung cho toàn tổ chức để vừa tiết kiệm chi phí vừa nâng cao năng lực cạnh tranh.
- Đo lường tác động của Learning and Development đến hiệu quả thực tế: Đo lường hiệu quả bằng các KPI thực tế như hiệu quả kinh doanh, hiệu quả học tập và hiệu quả triển khai.
- Hỗ trợ HR trong review, đánh giá nhân sự: Đánh giá hiệu suất và sự tiến bộ của nhân sự qua quá trình đào tạo và phát triển.
- Triển khai các chương trình tập huấn “phi tập huấn”: Chú trọng vào các hình thức học tập không chính thức như coaching, mentoring, hướng dẫn tại chỗ, trao quyền và thử thách.
- Phát triển hệ thống và ứng dụng công nghệ vào đào tạo nội bộ: Ứng dụng công nghệ vào phát triển các mô hình và ứng dụng học tập trên nền tảng số để tăng tính linh hoạt và khả năng tiếp cận.

4. Các vị trí trong bộ phận L&D
Cấu trúc của bộ phận L&D có thể khác nhau tùy theo quy mô và đặc thù của từng doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số vị trí phổ biến bao gồm:
- L&D Executive: Hỗ trợ các phòng ban, cung cấp các khoá học, thực hiện các đánh giá.
- Senior L&D Executive: Phân tích nhu cầu đào tạo, đề xuất và triển khai các giải pháp định hướng phát triển, lập kế hoạch và thực hiện các khóa đào tạo nội bộ.
- L&D Assistant Manager: Hỗ trợ L&D Manager trong việc quản lý và triển khai các chương trình L&D.
- L&D Manager: Quản lý các hoạt động L&D, đảm bảo chất lượng và hiệu quả của các chương trình đào tạo.
- Trainer/Facilitator: Hướng dẫn đào tạo trực tiếp hoặc trực tuyến.
- Instructional Designer: Thiết kế và phát triển nội dung, trải nghiệm và giải pháp học tập.
- E-learning Professional: Hỗ trợ tạo các khóa học trực tuyến và các trải nghiệm học tập điện tử.
- OD/HR Professional: Đóng vai trò trong tối ưu hóa nhân tài và quy trình, hệ thống của tổ chức.
- Coach: Hợp tác với cá nhân/đội nhóm để tối đa hóa tiềm năng.
- Giám đốc phát triển nhân tài: Lãnh đạo bộ phận phát triển nhân tài ở cấp điều hành.
5. Lộ trình sự nghiệp trong ngành L&D
Lộ trình thăng tiến trong ngành L&D thường bắt đầu từ các vị trí cơ bản và phát triển dần lên các vị trí quản lý:
- Các cấp bậc phổ biến: L&D Executive > Senior L&D Executive > L&D Assistant Manager > L&D Manager.
Để thăng tiến trong ngành L&D, bạn cần trang bị những kỹ năng sau:
- Kỹ năng giao tiếp (Communication skills)
- Kỹ năng làm việc với con người (Interpersonal skills)
- Kỹ năng thuyết trình (Presentation skills)
- Khả năng đứng lớp, điều phối (Facilitation skills)
Lời khuyên để phát triển sự nghiệp L&D:
- Liên tục học hỏi và phát triển: Cập nhật kiến thức mới, tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu.
- Xây dựng mạng lưới quan hệ: Kết nối với các chuyên gia trong ngành, tham gia các sự kiện, hội thảo.
- Có kiến thức sâu rộng về kinh doanh: Hiểu rõ về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp để xây dựng các chương trình L&D phù hợp.
6. Cách xây dựng chiến lược L&D hiệu quả
Để xây dựng một chiến lược L&D hiệu quả, cần tuân theo các bước sau:
- Hiểu nhu cầu, giá trị và chiến lược của tổ chức: Xác định mục tiêu kinh doanh, đánh giá kỹ năng của nhân viên và tìm kiếm những khoảng trống cần lấp đầy.
- Đặt mục tiêu cho kế hoạch L&D: Đảm bảo mục tiêu tuân thủ nguyên tắc SMART: cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, phù hợp và có thời hạn.
- Thiết kế tài liệu và phương pháp L&D phù hợp: Lựa chọn phương pháp giảng dạy, hoạt động học tập và tài liệu phù hợp với mục tiêu và đối tượng.
- Xác định những gì và làm thế nào để học tập & phát triển.
- Đo lường tiến độ và thu thập phản hồi: Đánh giá kết quả và so sánh với mục tiêu ban đầu để có những điều chỉnh phù hợp.
Ngoài ra, có thể tham khảo mô hình xây dựng chiến lược L&D bắt đầu từ nền tảng của tổ chức và kiến thức có sẵn, sau đó xác định mục đích và mục tiêu học tập.

7. Xu hướng L&D (Learning and Development) trong thời đại mới
Lĩnh vực L&D đang chứng kiến nhiều xu hướng mới, đòi hỏi các chuyên gia phải liên tục cập nhật và đổi mới:
- Cá nhân hóa trải nghiệm học tập: Sử dụng AI để đề xuất nội dung phù hợp với nhu cầu và sở thích của từng nhân viên.
- Ứng dụng các phương pháp học tập mới nổi: Microlearning, gamification, social learning.
- Phát triển kỹ năng mềm trong bối cảnh làm việc từ xa và kết hợp: Giao tiếp, hợp tác và quản lý thời gian.
- L&D và sự thay đổi trong lực lượng lao động: Đáp ứng nhu cầu của các thế hệ khác nhau và tạo ra một môi trường học tập hòa nhập.
- Ứng dụng công nghệ vào đào tạo nội bộ: Phát triển các mô hình và ứng dụng học tập trên nền tảng số.
- Các công cụ sử dụng trong học tập và phát triển (L&D): LinkedIn Learning, Moodle, Coursera, Udemy.

8. Những thách thức trong L&D
Bên cạnh những cơ hội, L&D cũng đối mặt với nhiều thách thức:
- Đáp ứng nhu cầu của lực lượng lao động đa dạng.
- Phát triển kỹ năng mềm.
- Thích ứng với mô hình làm việc kết hợp.
- Tạo sự gắn kết trong môi trường làm việc phân tán.
- Đo lường hiệu quả của các chương trình L&D.
- Đảm bảo đạo đức trong L&D, tuân thủ các nguyên tắc đạo đức khi thu thập và sử dụng dữ liệu, bảo vệ quyền riêng tư của nhân viên.
Kết luận
L&D đóng vai trò then chốt trong việc phát triển nhân tài, nâng cao hiệu quả kinh doanh và xây dựng văn hóa doanh nghiệp vững mạnh. Bằng cách xây dựng và triển khai các chiến lược L&D hiệu quả, doanh nghiệp có thể tạo ra một lực lượng lao động có năng lực cao, gắn kết và sẵn sàng đối mặt với mọi thách thức.
Tham khảo thêm
4 Chức Năng Quản Trị Doanh Nghiệp: Hướng Dẫn Toàn Diện
9 Chỉ Số Đo Lường Sự Hài Lòng của Nhân Viên mà HR Cần Biết
Cách Thúc Đẩy Sự Đổi Mới Trong Doanh Nghiệp